Τα μπατόν έχουν γίνει πλέον ο απαραίτητος εξοπλισμός για κάθε ορειβάτη. Όταν άρχισαν να χρησιμοποιούνται πολλοί τα είδαν με σκεπτικισμό, τι μπορεί να προσφέρουν, σε τι μπορεί να βοηθήσουν;
Πλέον δε νοείται ορειβάτης χωρίς αυτά.
Οι βασικοί λόγοι:
- Μειώνουν την πίεση και τους κραδασμούς που δέχοεπιπλέοννται τα γόνατα, οι αστράγαλοι και τα πέλματα. Ουσιαστικά αφήνουμε τα χέρια να κουβαλήσουν μεγαλύτερο βάρος.
- Αυξάνουν την ταχύτητά μας.
- Βοηθούν στην ισορροπία.
Ένα ερώτημα που βασανίζει πολλούς είναι αν πρέπει να έχουν ένα ή δύο μπατόν. Στην ορειβασία χρησιμοποιούμε πάντα δύο μπατόν μιας και με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η ένταση στα γόνατα που ασκείται από το περπάτημα αλλά και το βάρος του σακιδίου.
Πολλές φορές όμως στην απλή πεζοπορία, που γίνεται εκεί όπου δεν υπάρχουν υψομετρικές διαφορές και όπου το σακίδιο είναι μικρό ή ανύπαρκτο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα μπατόν.
Χαρακτηριστικά του μπατόν
Σήμερα στην αγορά θα βρούμε μια μεγάλη γκάμα από μπατόν τα οποία διαθέτουν διάφορα χαρακτηριστικά.
Ανάλογα με τη χρήση που θέλουμε να κάνουμε μπορούμε να διαλέξουμε αυτό που ταιριάζει σε εμάς καλύτερα.
- Προσαρμοζόμενα (τηλεσκοπικά): Αποτελούνται συνήθως από τρία μέρη των οποίων το μήκος προσαρμόζεται ανάλογα με το ύψος μας αλλά και την κλίση του εδάφους που περπατάμε.
- Χωρίς προσαρμογή: Σε αυτά τα μπατόν το ύψος παραμένει σταθερό και είναι συνήθως πιο ελαφριά.
- Αναδιπλούμενα: Μοιάζουν αρκετά με τις μπανέλες της σκηνής στον τρόπο που διπλώνουν. Είναι εύκολο να αποθηκευτούν και επιπλέον είναι πολύ ελαφριά κερδίζοντας συνεχώς θαυμαστές μεταξύ των φανατικών του ορεινού τρεξίματος.
- Αντικραδασμικά: Διαθέτουν εσωτερικά ελατήρια τα οποία απορροφούν τους κραδασμούς κατά το περπάτημα. Συνήθως σε αυτά τα μπατόν υπάρχει ειδική ρύθμιση η οποία μπορεί να απομονώσει το αντικραδασμικό χαρακτηριστικό όταν δεν χρειάζεται, όπως σε ανηφόρα.
- Κλασικά μπατόν: Δεν διαθέτουν αντικραδασμικό οπότε κατά συνέπεια είναι ελαφρύτερα και πιο οικονομικά.
Υλικά κατασκευής
Το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένο το μπατόν παίζει σημαντικό ρόλο για το τελικό του βάρος.
- Αλουμίνιο: Είναι η πιο ανθεκτική και οικονομική επιλογή, βέβαια κάτω από μεγάλη πίεση μπορεί να λυγίσει όμως είναι σχεδόν απίθανο να σπάσει.
- Σύνθετα: Σε αυτά ο κορμός είναι κατασκευασμένος είτε όλος είτε μέρη του από ανθρακονήματα. Τα μπατόν αυτά είναι πιο ελαφριά και πιο ακριβά σε σχέση με τα αλουμινίου. Είναι πολύ καλά στο να μειώνουν τους κραδασμούς αλλά σε συνθήκες πίεσης μπορεί να σπάσουν πιο εύκολα.
Λαβές και υλικά κατασκευής
- Φελλός: Ανθεκτικός στον ιδρώτα από τα χέρια, μειώνει τις δονήσεις και ταιριάζει στο σχήμα της παλάμης.
- Αφρώδες υλικό: Απορροφάει τον ιδρώτα ενώ είναι απαλός στο άγγιγμα
- Καουτσούκ: Μονώνει τα χέρια από το κρύο και τις δονήσεις κάνοντάς τον ιδανική επιλογή για κρύες συνθήκες. Δυστυχώς αν τα χέρια μας είναι ιδρωμένα μπορεί να γλιστρήσει εύκολα ή να προκαλέσει φουσκάλες.
- Πλαστικό: Έχει μεγάλη αντοχή στο χρόνο, όμως μπορεί να δημιουργήσει φουσκάλες όταν τα χέρια μας είναι ιδρωμένα. Επιπλέον δεν απορροφάει του κραδασμούς.
Κάποια μπατόν έχουν εργονομικές λαβές οι οποίες διαθέτουν κλίση 15 μοιρών για να κρατάνε τους καρπούς σε άνετη θέση. Τα πιο συνηθισμένα υλικά κατασκευής είναι τα παρακάτω:
Άλλα χαρακτηριστικά
- Ιμάντες για τους καρπούς. Δυστυχώς είναι πολλοί αυτοί που χρησιμοποιούν λάθος τους ιμάντες. Για να τους περάσουμε σωστά περνάμε το χέρι μας μέσα από τον ιμάντα, τραβάμε προς τα κάτω και μετά πιάνουμε τη λαβή. Με αυτόν τον τρόπο στηρίζουμε τον καρπό ενώ ταυτόχρονα δε σφίγγουμε πολύ το χέρι μας. Το μήκος του ιμάντα προσαρμόζεται και θα πρέπει να μπορούμε να κάνουμε εύκολα μικροπράγματα, όπως να βγάλουμε μια φωτογραφία, χωρίς να χρειάζεται να αφήσουμε κάτω το μπατόν.
- Δισκάκι. Υπάρχουν ειδικά δισκάκια που μας επιτρέπουν να περπατήσουμε με μεγαλύτερη άνεση σε χιόνι ή σε λάσπες.
- Μύτες: Οι μεταλλικές μύτες προσφέρουν πολύ καλή πρόσφυση ακόμα και σε πάγο ενώ από καουτσούκ προστατεύουν τις μύτες κατά τη μεταφορά και την αποθήκευση ή είναι κατάλληλες για σκληρό έδαφος, όπως άσφαλτο.
Χρήση μπατόν
Ρύθμιση ύψους: Αρχικά πρέπει να τα ρυθμίσουμε στο σωστό ύψος. Κρατάμε τα μπατόν από τη λαβή και τα αφήνουμε να ακουμπήσουν στο έδαφος. Το σωστό ύψος είναι αυτό που ο αγκώνας σχηματίζει γωνία 90 μοιρών όταν το χέρι είναι στο ύψος του αγκώνα.
Σε περίπτωση που ανεβαίνουμε σε μεγάλη κλίση μειώνουμε το ύψος. Όσο μεγαλύτερη είναι η κλίση τόσο πιο κοντό πρέπει να είναι το μπατόν μας. Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως σκοπός είναι να αποφορτιστούν οι ώμοι μας από κούραση και ένταση.
Για κίνηση σε κατηφόρα μεγαλώνουμε τα μπατόν μας μιας και με τον τρόπο αυτό έχουμε καλύτερη ισορροπία και σωστή στάση αφού το σώμα μας μένει όρθιο.
Για να κάνουμε κατάβαση σε πλαγιά μειώνουμε το μήκος από το μπατόν που βρίσκεται προς την πλαγιά ενώ μακραίνουμε το άλλο αυξάνοντας έτσι την ισορροπία και την άνεση στο περπάτημα.
Τέλος τα μπατόν στη λαβή έχουν ιμάντες. Σε αυτούς περνάμε τα χέρια μας και μας βοηθάνε να κρατάμε σωστά τη λαβή του μπατόν ακόμα και αν δε σφίγγουμε τα χέρια μας σε αυτή.
Υπάρχουν τρεις τεχνικές χρήσης:
- Εναλλάξ: Δηλαδή δεξί πόδι – αριστερό χέρι, αριστερό πόδι – δεξί χέρι. Ο τρόπος αυτός προσφέρει την καλύτερη ισορροπία.
- Ίδιο χέρι – ίδιο πόδι: Χρησιμοποιείται για να προσφέρει τη μέγιστη ανακούφιση από την πίεση στα πόδια.
- Ταυτόχρονα: Βάζουμε τα δύο μπατόν μπροστά και μετά περπατάμε. Δίνει τη μέγιστη προώθηση.
Με πληροφορίες από eosartas.gr
