«Εμείς οι αυτόχθονες αγωνιζόμαστε για να σώσουμε τον Αμαζόνιο, αλλά ολόκληρος ο πλανήτης αντιμετωπίζει προβλήματα επειδή δεν τον σέβεστε!».
Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου απλώνεται σε 9 χώρες και αποτελεί την μεγαλύτερη σε έκταση δασική περιοχή στον πλανήτη μας. Αυτό το τροπικό δάσος είναι σπίτι για εκατομμύρια διαφορετικά είδη φυτών και ζώων. Αυτό το μοναδικής περιβαλλοντικής αξίας δάσος είναι επίσης το σπίτι για τη φυλή Waorani, μιας αυτόχθονης φυλής του Αμαζονίου στο Εκουαδόρ, που ζει στο τροπικό αυτό δάσος εδώ και αιώνες.
Aν και τον Μάϊο του 2019 κατάφεραν να κερδίσουν μια σημαντική δικαστική μάχη ενάντια στην κυβέρνηση Μορένο του Εκουαδόρ και να σώσουν μισό εκατομμύριο στρέμματα δάσους τα οποία οι πετρελαϊκές εταιρίες θα αποψίλωναν για την εξόρυξη πετρελαίου, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν δεν έχουν τέλος…
Η 33χρονη Νεμόντε Νενκίμο είναι η ιθαγενής ηγέτιδα του λαού των Γαορανί και συνιδρύτρια της “Ceibo Alliance“, η οποία από το 2012 αγωνίζεται ενάντια στις εξορύξεις πετρελαίου και έχει καταφέρει πρωτοστατώντας και εμπνέοντας τον λαό της να «παγώσει» την παραχώρηση αδειών εκμετάλλευσης σε ιδιώτες. Η δράση της Νενκίμο και οι δικαστικές μάχες που έδωσε δημιούργησαν ένα νομικό προηγούμενο για τα ιθαγενή δικαιώματα στον Ισημερινό, ώστε και άλλες φυλές να ακολουθήσουν τα χνάρια της για να προστατεύσουν και άλλα τμήματα του μοναδικού τροπικού δάσους από την καταστροφή που προκαλούν οι εξορύξεις πετρελαίου.
Στις αρχές του Δεκέμβρη η «Νέμο», μαζί με άλλες πέντε σημαντικές προσωπικότητες για το περιβάλλον, τιμήθηκε με το βραβείο Goldman Environmental Prize. Το λεγόμενο και «πράσινο Νόμπελ» απονέμεται κάθε χρόνο σε έναν αγωνιστή ή μία αγωνίστρια από κάθε ήπειρο για την προστασία του περιβάλλοντος και η Νενκίμο ήταν αυτή που επάξια το κέρδισε για την Λατινική Αμερική.
Το βραβείο Goldman Prize 2020, αξίας 200.000 δολαρίων, θα δωρίσει στον αγώνα της φυλής της για την προστασία του Αμαζονίου. «Για μένα αυτό το βραβείο είναι για τους προγόνους μου, για το λαό μου και για όλους τους αυτόχθονες λαούς που διακινδυνεύουν τη ζωή τους για να προστατεύσουν αυτά που αγαπούν».
«Βλέπω δύο πράγματα πολύ καθαρά…», είπε μετά την απονομή. «Είμαστε όλοι συνδεδεμένοι και αντιμετωπίζουμε όλοι μεγάλα προβλήματα».
- Το επόμενο απόσπασμα είναι από το γράμμα (ολόκληρο στα αγγλικά εδώ) της Nemonte Nenquimo, μιας από τους 100 πιο σημαντικούς ανθρώπους σύμφωνα με το ΤΙΜΕ και αυτόχθονες ακτιβιστές σήμερα στον κόσμο.
«Η Γη δεν σας περιμένει να τη σώσετε, αναμένει από εσάς να την σέβεστε»
«Αγαπητοί πρόεδροι των εννέα χωρών του Αμαζονίου και σε όλους τους παγκόσμιους ηγέτες που μοιράζονται την ευθύνη για τη λεηλασία του τροπικού δάσους μας: Το όνομά μου είναι Nemonte Nenquimo. Είμαι γυναίκα Waorani, μητέρα και ηγέτης του λαού μου.
Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου είναι το σπίτι μου. Σας γράφω αυτό το γράμμα γιατί οι πυρκαγιές μαίνονται ακόμα. Επειδή οι εταιρείες χύνουν πετρέλαιο στα ποτάμια μας. Επειδή οι ανθρακωρύχοι κλέβουν χρυσό (εδώ και 500 χρόνια), και αφήνουν πίσω τους ανοιχτούς λάκκους και τοξίνες. Επειδή οι άρπαγες του εδάφους κόβουν το πρωτογενές δάσος έτσι ώστε τα βοοειδή να μπορούν να βόσκουν, οι φυτείες να μπορούν να καλλιεργηθούν και ο λευκός να τρώει. Επειδή οι πρεσβύτεροι μας πεθαίνουν από κορονοϊό, ενώ σχεδιάζετε τις επόμενες κινήσεις σας για να τεμαχίσετε τα εδάφη μας για να τονώσετε μια οικονομία που δεν μας έχει ωφελήσει ποτέ.
Διότι, ως ιθαγενείς, αγωνιζόμαστε για να προστατεύσουμε αυτό που αγαπάμε – τον τρόπο ζωής μας, τα ποτάμια μας, τα ζώα, τα δάση μας, τη ζωή στη Γη – και ήρθε η ώρα να μας ακούσετε».
«Όταν λέτε ότι οι εταιρείες πετρελαίου έχουν θαυμάσιες νέες τεχνολογίες που μπορούν να πιούν το λάδι από τα εδάφη μας, όπως τα κολιμπρί πίνουν γουλιά γουλιά το νέκταρ από ένα λουλούδι, ξέρουμε ότι ψεύδεστε επειδή ζούμε κάτω από τις διαρροές. Όταν λέτε ότι ο Αμαζόνιος δεν καίγεται, δεν χρειαζόμαστε δορυφορικές εικόνες για να σας αποδείξουμε οτι κάνετε λάθος, είμαστε πνιγμένοι στον καπνό των φλεγόμενων οπωρώνων που οι πρόγονοί μας είχαν φυτέψει πριν από αιώνες.
Όταν λέτε ότι αναζητάτε επειγόντως λύσεις για το κλίμα, αλλά συνεχίζετε να χτίζετε μια παγκόσμια οικονομία με βάση την εξόρυξη και τη ρύπανση, ξέρουμε ότι λέτε ψέματα επειδή είμαστε οι πιο κοντινοί στη γη και οι πρώτοι που ακούνε τις κραυγές της.
Δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να πάω στο πανεπιστήμιο και να γίνω γιατρός, δικηγόρος, πολιτικός ή επιστήμονας.
Οι πρεσβύτεροί μου είναι οι δάσκαλοί μου. Το δάσος είναι ο δάσκαλός μου. Και έχω μάθει αρκετά (και μιλάω από κοινού με τους γηγενείς αδελφούς και αδελφές μου σε όλο τον κόσμο) για να ξέρω ότι έχετε χάσει τον δρόμο σας, και ότι έχετε πρόβλημα (αν και δεν το καταλαβαίνετε ακόμη) και ότι το πρόβλημά σας είναι απειλή για κάθε μορφή ζωής στη Γη.
Εξαναγκάσατε με βία τον πολιτισμό σας πάνω μας και τώρα κοιτάξτε πού βρισκόμαστε: παγκόσμια πανδημία, κλιματική κρίση, εξαφάνιση ειδών και οδηγώντας τα πάντα σε εκτεταμένη πνευματική φτώχεια. Σε όλα αυτά τα χρόνια του πάρε, πάρε, πάρε από τα εδάφη μας, δεν είχατε το θάρρος, την περιέργεια ή τον σεβασμό για να μας γνωρίσετε.
Να καταλάβετε πώς βλέπουμε, και σκεφτόμαστε και νιώθουμε, και τι γνωρίζουμε για τη ζωή σε αυτήν τη Γη. Δε θα μπορέσω να σας διδάξω τίποτα ούτε σε αυτό το γράμμα. Αλλά αυτό που μπορώ να πω είναι ότι έχει να κάνει με χιλιάδες και χιλιάδες χρόνια αγάπης για αυτό το δάσος, για αυτό το μέρος. Η αγάπη με την βαθύτερη έννοια, ως σεβασμός. Αυτό το δάσος μάς έχει διδάξει πώς να περπατάμε ελαφρά, και επειδή το έχουμε ακούσει, το μάθαμε και το υπερασπιστήκαμε, μας έχει δώσει τα πάντα: νερό, καθαρό αέρα, τροφή, καταφύγιο, φάρμακα, ευτυχία, νόημα.
Και τα παίρνετε όλα αυτά, όχι μόνο από εμάς, αλλά από όλους στον πλανήτη και από τις μελλοντικές γενιές.
Είναι νωρίς το πρωί στον Αμαζόνιο, λίγο πριν από το πρώτο φως: μια ώρα που προορίζεται να μοιραστούμε τα όνειρά μας, τις πιο ισχυρές σκέψεις μας.
Και έτσι σας λέω: η Γη δεν σας περιμένει να τη σώσετε, αναμένει από εσάς να την σέβεστε. Και εμείς, ως ιθαγενείς, περιμένουμε το ίδιο».