Πώς χρησιμοποιείς νοηματική γλώσσα αν κρατάς αξίνα πάγου; Δέχεται ένας οδηγός να συνεργαστεί μαζί σου αν δεν ακούς; Τι συμβαίνει αν τη νύχτα δεν μπορείτε να δείτε ο ένας τον άλλον να κάνει νοηματική;
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα που έχουν θίξει οι Αμερικανοί λάτρεις της περιπέτειας Scott Lehmann και Shayna Unger στο κανάλι τους στο YouTube, το οποίο καταγράφει τις εμπειρίες τους ως ζευγάρι κωφών που κατακτά τις κορυφές των ψηλότερων βουνών του κόσμου.
Στις 22 Μαΐου, η Unger και ο Lehmann έγιναν μόλις η τρίτη και ο τέταρτος κωφός που ανέβηκαν στην κορυφή του Έβερεστ.
Κατά σύμπτωση, κατά την ανάβαση οι Unger και Lehmann συνάντησαν το δεύτερο κωφό άτομο που έφτασε στην κορυφή – τον Μαλαισιανό Muhammad Hawari Hashim – ο οποίος είχε ανέβει στις 18 Μαΐου και εθεάθη να χαμογελάει περήφανα κρατώντας τη σημαία της χώρας του σε μια εικόνα που μοιράστηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το γεγονός ότι τρεις κωφοί ανέβηκαν στο υψηλότερο βουνό του κόσμου με λίγες μέρες διαφορά ο ένας από τον άλλον – λίγα μόλις χρόνια μετά την κατάργηση της απαγόρευσης για τους ανάπηρους ορειβάτες από το ανώτατο δικαστήριο του Νεπάλ – έκανε υπερήφανη την παγκόσμια κοινότητα των κωφών.
Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Κωφών εκτιμά ότι υπάρχουν 70 εκατομμύρια κωφοί στον κόσμο, οι οποίοι χρησιμοποιούν περισσότερες από 300 διαφορετικές νοηματικές γλώσσες. Ανάμεσά τους, η Unger και ο Lehmann, από τους οποίους το CNNi πήρε συνέντευξη μέσω Zoom στην Αμερικανική Νοηματική Γλώσσα (ASL).
Η άνοδος των κωφών ορειβατών
Μέχρι φέτος, μόνο ένας κωφός είχε καταφέρει να ανέβει στο Έβερεστ – ο Ιάπωνας ορειβάτης Satoshi Tamura, ένας αλπινιστής και σκιέρ που τα κατάφερε στην τρίτη του προσπάθεια, το 2016.
Το περιβάλλον του Έβερεστ μπορεί να δυσκολέψει την επικοινωνία για οποιονδήποτε, κωφό ή μη. Οι άνεμοι και το στροβιλιζόμενο χιόνι εμποδίζουν την όραση και την ακοή – το σκοτάδι κάνει τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα.
Η Unger και ο Lehmann είναι ζευγάρι από το λύκειο, αλλά άρχισαν να κάνουν ορειβασία μαζί μόλις το 2015, όταν ανέβηκαν στο Κιλιμάντζαρο.
Κανονικά, το ζευγάρι χρησιμοποιεί την εφαρμογή μετατροπής φωνής σε κείμενο Big για να επικοινωνεί με τους οδηγούς και τους άλλους ορειβάτες, αλλά το σήμα του τηλεφώνου σε μεγάλα υψόμετρα είναι στην καλύτερη περίπτωση οριακό. Ακόμα και κάτι τόσο απλό όσο η πληκτρολόγηση είναι πρόκληση στα 25.000 πόδια – θα πρέπει να βγάλουν τα γάντια τους για να χρησιμοποιήσουν την οθόνη αφής, κάτι που μπορεί να είναι επικίνδυνο σε τόσο χαμηλές θερμοκρασίες.
Οι Unger και Lehmann το πήραν απόφαση ότι καμία τεχνολογία δεν θα τους εξυπηρετούσε στο Έβερεστ και ξεκίνησαν να μάθουν να επικοινωνούν όσο το δυνατόν περισσότερο χωρίς αυτήν.
Πριν από την ανάβαση, έμαθαν στους Σέρπα τους κάποια βασικά της ASL και συμφώνησαν σε κάποιες χειρονομίες και σήματα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν όλοι. Στην τρίτη εβδομάδα κοινών αναρριχήσεων, το ζευγάρι και οι Σέρπα ήταν σε θέση να επικοινωνούν εύκολα, χωρίς να χρησιμοποιούν κάποια εφαρμογή ή να γράφουν σε χαρτί.
«Υπήρχαν πολλά διαφορετικά εμπόδια που έπρεπε να ξεπεράσουμε για να φτάσουμε στο Έβερεστ, οπότε όταν πατήσαμε την κορυφή νιώσαμε πραγματικά περήφανοι για τους εαυτούς μας», λέει ο Unger.
Δώδεκα νεκροί τη φετινή σεζόν
Στη Κατασκήνωση Βάσης του Έβερεστ, η Unger και ο Lehmann είχαν γίνει φίλοι με τον Hashim, τον ορειβάτη από τη Μαλαισία. Είδε το ζευγάρι να επικοινωνεί στη νοηματική και ήρθε να συστηθεί. Αν και δεν είχαν κοινή νοηματική γλώσσα, επικοινωνούσαν με έναν συνδυασμό ASL, Διεθνούς Νοηματικής Γλώσσας και χειρονομιών.
Ο Hashim έφτασε πρώτος στην κορυφή στις 18 Μαΐου, αλλά έκτοτε δεν τον έχει δει κανείς. Εξαφανίστηκε την επόμενη ημέρα, ενώ κατέβαινε από την κορυφή στην Κατασκήνωση 4.
Οι κυβερνήσεις της Μαλαισίας και του Νεπάλ συνεργάστηκαν σε μια αποστολή αναζήτησης, η οποία τελικά εγκαταλείφθηκε στις 6 Ιουνίου.
Δώδεκα ορειβάτες έχουν επιβεβαιωμένα χάσει τη ζωή τους τη φετινή σεζόν στο Έβερεστ, ενώ άλλοι πέντε – συμπεριλαμβανομένου του Hawari –αγνοούνται.
«Φυσικά γνωρίζουμε ότι η ορειβασία ενέχει κινδύνους», λέει η Unger. «Αλλά συνέβη στον φίλο μας και στην κοινότητα των κωφών και δεν είναι εύκολο για εμάς».
Ο επόμενος στόχος
Το ζευγάρι στοχεύει τώρα να γίνουν οι πρώτοι κωφοί ορειβάτες που θα ολοκληρώσουν τις Επτά Κορυφές – τα υψηλότερα βουνά σε κάθε ήπειρο. Μόνο 460 άτομα το έχουν καταφέρει μέχρι σήμερα.
Με την επιτυχημένη ανάβαση στο Έβερεστ, προσπέρασαν ήδη τα μισά του δρόμου. Εκτός από το Κιλιμάντζαρο, έχουν επίσης κατακτήσει την Ακονκάγκουα και το Ντενάλι, τις υψηλότερες κορυφές της Νότιας και της Βόρειας Αμερικής αντίστοιχα.
«Με τη σωστή στάση και τις σωστές προσαρμογές, η ύπαιθρος είναι διαθέσιμη για τους κωφούς και τους βαρήκοους», λέει ο Lehmann. «Είναι διαθέσιμη για τα άτομα με αναπηρίες».
